Nhận định ban đầu của cơ quan thú y, có thể nắng nóng là nguyên nhân gây ra việc hàng ngàn con heo ở hai tỉnh bị mắc các chứng bệnh dịch tả, thương hàn, tụ huyết trùng... Theo thống kê chưa đầy đủ thì hiện nay trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đã có 8 huyện, thị xã, thành phố có heo nhiễm bệnh. Điển hình heo chết nhiều nhất ở thị xã Hương Thủy, huyện Phú Vang, huyện Hương Trà... khi heo chết với số lượng lên tới hàng ngàn con.

Tại nhà anh Nguyễn Văn Bôn, xóm 7, thôn Vân Cù, 6 con heo trong chuồng đã chết 3 con với triệu chứng nổi hột đỏ khắp nơi trên người, bị bệnh từ 7-10 ngày thì heo chết. Còn 3 con heo còn lại cũng đang nằm “hấp hối". Trường hợp như anh Bôn không phải là cá biệt. Tại gia đình anh Nguyễn Văn Búp, xóm 8 đã chết 30 con heo với những dấu hiệu như tai có vết bầm, biếng ăn, sốt liên tục trong cả tuần, mình ửng đỏ… Dù đã xịt vôi, rải thuốc khắp chuồng nhưng anh cũng đành bất lực nhìn heo chết. Nhiều hộ khác như anh Nguyễn Hữu Kiện đã bán 11 con heo trưởng thành cũng chỉ với giá chưa bằng lợn giống mua vào. Nhà anh Kiện giờ chỉ còn trông chờ vào 1 heo nái đang mang thai, “nhưng với sức khỏe hơi yếu của con heo còn lại duy nhất này, nhà tui cũng không biết nó chết lúc nào”, anh tâm sự trong tâm trạng buồn rầu.

Cũng gặp phải cảnh ngộ tương tự, mấy năm trước anh Nguyễn Hữu Hiệp khá lên nhờ con heo nhưng năm nay anh thất thu hầu như toàn bộ khi mới chôn xong 24 heo con vì đã có dấu hiệu phát bệnh. Nhìn chuồng heo trống không anh Hiệp trăn trở về nghiệp chăn nuôi của mình khi tất cả đổ dồn cho việc chăn nuôi heo. Vậy mà khi heo đang “tuổi lớn” thì đổ bệnh và “kéo” nhau chết hàng loạt.

Dạo quanh khu vực được coi là “điểm đen” của dịch, chúng tôi ghi nhận những chuồng heo hiện tại đã rất hiếm tiếng heo kêu do đã chết gần hết. Hy hữu nhà nào có heo nái mạnh thì may mắn sống sót. Những nhà có heo chết nhẩm tính đều lỗ từ 10 đến 30 triệu, nhà có chừng trên 20 con heo chết thì lỗ trên 50 triệu. Ông Hồ Tấn Năm, một hộ nuôi heo ở thôn Xuân Hòa, phường Thủy Vân, Thị xã Hương Thủy cho biết, dấu hiệu heo bệnh là biếng ăn, thân lờ đờ và phừng phừng đỏ như say rượu, hay thở dốc và sốt cao. Sau khoảng 10 ngày thì kiệt sức, đứng không nổi, nằm lăn ra và chết. Được biết, gia đình Năm bị thiệt hại hơn 200 triệu đồng khi 3 con heo nái, 10 con trưởng thành, 12 con heo con đột ngột chết mặc dầu ông đã áp dụng nhiều cách cứu chữa nhưng bất thành.

Trước tình trạng heo chết với tốc độ nhanh khiến cho hàng trăm nông dân bán tháo để mong “vớt vát” một ít, hy vọng ở đợt nuôi sau. Đó là trường hợp của Chị Lê Thị Hạ, một người chăn nuôi lợn với quy mô lớn tại thôn Xuân Hòa cũng đã bán tháo 2 con lợn nái (50 kg/con) cho thương lái với mỗi con chỉ có 100.000 đồng, tức là giá hiện tại chỉ có 2 ngàn đồng/kg. Một nghịch cảnh khó tin đối với bà con nông dân chăn nuôi heo ở Huế. Đặc biệt là khi những đàn heo chết bị bệnh trên các địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế thì một số hộ dân ở các xã còn lại cũng đã tranh thủ đem heo bán trực tiếp cho các chủ lò quay. Do thị trường tiêu thụ heo dịch bệnh tràn lan nên hiện đã có một số trường hợp nghi lây nhiễm liên quan đến ăn thịt heo đang nằm điều trị tại Khoa truyền nhiễm, Bệnh viện Trung ương Huế.

Còn tại địa bàn tỉnh Quảng Trị, cảnh heo chết liên tục cũng làm nhiều nông dân rơi vào cảnh nợ nần chồng chất. Được biết, dịch tai xanh bắt đầu xuất hiện vào đầu tháng 7 đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Trị đã có 418 con lợn nhiễm bệnh tai xanh, tập trung chủ yếu ở huyện Triệu Phong.

Theo ông Nguyễn Văn Hưng, Trưởng chi cục Thú y tỉnh TT-Huế, hiện tại do ảnh hưởng nắng nóng nên heo bị chết rất nhiều vì nhiễm các bệnh thương hàn, dịch tả và tụ huyết trùng. Thú y tỉnh đã có chỉ đạo xuống tuyến dưới làm các công tác như tiêm thuốc, rải vôi ở những nơi chôn heo chết, tuy nhiên do dịch lan nhanh nên không thể kiểm soát hết tình hình.

Hiện nay tình hình dịch bệnh đang diễn ra khá phức tạp trên địa bàn hai tỉnh miền Trung là Quảng Trị và Thừa Thiên Huế, các cơ quan chức năng khuyến cáo bà con nên chủ động trong công tác dập dịch, nên cách ly với số heo bị bệnh với heo lành để khống chế ổ dịch. Đối với công tác tiêu huỷ nên tham khảo hướng dẫn của cán bộ thú y, khử trùng chuồng nuôi bằng vôi và một số hoá chất chuyên dụng khác.